Faigh amach níos mó faoi Leithinis Fhánada, Gaeltacht Fhánada agus Loch Súilí.
Breathnaigh ar Leithinis Fhánada
Leithinis Fhánada
Leithinis i dTuaisceart Dhún na nGall is ea Fánaid . Ag breathnú soir trasna Loch Súilí feiceann tú leithinis dhrámatúil Inis Eoghain, agus Cionn Mhálanna ar a bharr. Ar an taobh thiar, trasna an Mhaoil Rua, tá leithinis iontach Ros Goill, atá nasctha le Fánaid ag droichead Harry Blaney ó 2009 ar aghaidh.
Ceantar tuaithe is ea Fánaid ina raibh an fheirmeoireacht mar shlí bheatha thraidisiúnta. Le blianta fada anuas bhí tionscal cairéalachta eibhir faoi bhláth anseo, agus feicfidh tú samplaí áille d’eibhear Fhánada agus tú ag siúl cnoic nó ar go leor dár dtránna. Go dtí an lá atá inniu ann tá pobal beag iascaireachta ag Fánaid.
Beidh go leor buaicphointí le feiceáil ar do chuairt ar Fhánaid. Tóg an bóthar ag Cnoc Colbha (de shiúl na gcos nó i ngluaisteán) le haghaidh ceann de na radharcanna is suntasaí atá ag Fánaid – Bá Bhaile Mhic Stocaire, vótáil The Observer go raibh an trá an dara trá is áille ar domhan. (Ach is dóigh linn gurb é an ceann is áille!)
Tabhair cuairt ar an ché ag Port an tSalainn le haghaidh léim céibhe, greim le hithe nó pionta i ‘Olde World Stores Bar’. Déan turas slatiascaireachta a chairt fhostú nó tabhair faoi thuras cadhcáil treoraithe chun breathnú ar na Seacht Áirsí i bhfolach ar chósta thoir Fhánada. Aimsigh Cnoc Murrin le haghaidh radhairc chomh fada agus is féidir leis an tsúil a fheiceáil. Agus ar ndóigh, déan do chuairt ar Theach Solais Fhánada a phleanáil.
Gaeltacht Fhánada
Is Gaeltacht ainmnithe í cuid de Fhánaid, ceantar ina labhraítear Gaeilge, agus cuimsíonn sé seo an ceantar ina bhfuil Teach Solais Fhánada suite. Tá grúpa pobail áitiúil, Gaeltacht Bheo Fhánada, tiomanta do chinntiú go mbeidh an Ghaeilge ina teanga bheo sa réigiún, agus is é Teach Solais Fhánada an t-ionad seirbhísí teanga sainithe don cheantar.
I 2015 bhuaigh Gaeltacht Bheo Fhánada gradam náisiúnta Bród Ceantair as a gcuid oibre ag cur na Gaeilge chun cinn anseo. Tá go leor de Ghaeltachtaí na hÉireann i gceantair thuaithe, áit a bhfuil laghdú daonra ar cheann de na dúshláin atá roimh an teanga.
Is scéal fada casta é scéal mheath na Gaeilge. D’fhulaing sé de bharr coilínithe, eisimirce agus imirce tuaithe-uirbeach. Tá iarrachtaí móra á ndéanamh anois lena chinntiú go bhfuil meas agus tacaíocht don teanga in Éirinn. Is cuid uathúil dár gcultúr é. ‘Tír gan teanga, tír gan anam’.
Tá muid bródúil as a bheith mar chuid de Ghaeltacht Fhánada agus tá súil againn go mbainfidh tú taitneamh as ár dteanga a chloisteáil nuair a thugann tú ar chuairt. Tá áthas orainn gnó a dhéanamh agus go deimhin turais ‘As Gaeilge’ a thairiscint. Labhair Gaeilge linn!
Loch Súilí
Sa Ghaeilge, ciallaíonn Loch Súilí Loch na Scáthanna, nó Loch na Súile. Tá Loch Súilí ar cheann de thrí fhoird oighreacha in Éirinn. Ar an dá thaobh tá leithinsí áille cnocacha – Inis Eoghain ar an taobh thoir agus Fánaid ar an taobh thiar.
Tá tábhacht straitéiseach ag baint leis ó am ársa. Tá Grianán Ailigh suite in aice le lúb theas an locha – dún cloch athchóirithe a chreidtear a tógadh sa chéad aois ar shuíomh chnoic ón Iarannaois luath.
Tharla ceann de na himeachtaí is suntasaí i stair na hÉireann i Ráth Maoláin, timpeall 30km ó dheas de Theach Solais Fhánada. Sa bhliain 1607, chuir Imeacht na nIarlaí deireadh leis an ord Gaelach in Éirinn agus réitigh sé an bealach do Phlandáil Uladh ag lonnaitheoirí Sasanacha agus Albanacha.
Tá dún Napoléon ar bhóthar chósta Chnoc Colbha. Tá sé ar cheann de go leor dún dá leithéid a tógadh timpeall ar Loch Súilí chun cosaint a thabhairt in aghaidh ionradh na Fraince. Go díreach trasna uaidh seo tá Fort Dún Riabhach, a tógadh chomh maith le linn Chogaí Napoléon, agus a bhí ina champa míleata níos déanaí a úsáideadh le linn an Chéad Chogadh Domhanda. Mar chuid den Chéad Chogadh Domhanda, baineadh úsáid as Loch Súilí mar áit dhídean do Chabhlach Mór na Breataine faoi cheannas an Aimiréil Jellicoe.
De bharr a shuíomh straitéiseach agus uisce domhain, bhí sé ina bhunáit foirfe don chabhlach mór le rá seo, ina raibh beagnach 40 long cogaidh den scoth ann. Bhí Dún Riabhach chomh tábhachtach sin do na Briotanaigh gur choinnigh siad ceannasacht air mar chuid den Chonradh Angla-Éireannach 1921 go dtí 1938. Tá iarsmalann míleata anseo inniu, chomh maith le roinnt siúlóidí iontacha aillte agus cósta agus teach solais.
Fan thar oíche ag Teach Solais Fhánada
Smaoinigh faoina bheith ag faire ar léas an tsolais ag trasnú an leithinis de réir mar a thiteann an dorchadas. Éirigh go dtí fuaim na dtonnta agus na n-éan mara.
Breathnaigh ar thírdhreach álainn garbh Fhánada agus Thuaisceart Dhún na nGall i rith an lae.
2022 Teach Solais Fhánada Privacy Policy Accessibility Statement Website by Effector
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.